1944 Bretton Woods Konferansı


Amerika Birleşik Devletleri (ABD) günümüze kadar özellikle II. Dünya savaşından sonra Dünyanın süper gücü olmuştur. Bu süper gücün olmasının temel sebeplerinden bir tanesi Amerikan dolarıdır. (USD-Dollar) Eğer dolar bu kadar güçlü olmasaydı ABD'de bu kadar güçlü olamazdı. 

II. Dünya Savaşı bittikten sonra 1944 yılında Bretton Woods konferansında Bretton Woods Antlaşması ile yeni bir küresel para sistemi kuruldu. O zamana kadar ülkeler para basabilmesi için içindeki altın oranına göre para basmaktaydılar ancak Bretton Woods Antlaşması ile altın standardını küresel para birimi olarak ABD doları ile değiştirdi. Bunu yaparak dünya ekonomisinde baskın güç olarak Amerikan dolarının temelleri atıldı. Antlaşmadan sonra dolar (USD) karşılıksız olarak basılan tek para birimi oldu. 

Bretton Woods Konferansı, Temmuz 1944


44 Ülkenin temsilcilerinden oluşan yaklaşık 730 delege, etkili bir döviz sistemi oluşturma, para birimlerinin rekabetçi devalüasyonlarını önleme ve uluslararası ekonomik büyümeyi destekleme gibi temel amaçlarla Bretton Woods sistemi kurulmuştur. Bu sistem daha sonra IMF ve Dünya Bankasının kurulmasına da öncülük etmiştir ancak Bretton Woods sistemi 1970'lerde feshedildi. 

Bretton Wood Sisteminin Çöküşü

Bretton Woods Sisteminin çöküşünün başlangıcı 1971 yılına dayanmaktadır. 1971'de ABD, düşük ekonomi ve işsizliğe neden olan enflasyon ve resesyonun bir kombinasyonu olan çok büyük bir stagflasyon oluştu. Bundan sonra dolara olan talep yavaş yavaş azalmaya başladı. O zaman hükümet başkanı olan Nixon, doların altın değerini düşürmeye başladı. Başkan Nixon, doları bir ons altının 1/38'ine, sonra bir onsun 1/42'sine yeniden değerledi. 1971'de Nixon doların değerini altından tamamen bağımsız hale getirdi, fiyat kontrolleri olmadan, altın serbest piyasada ons başına 120 dolara kadar yükseldi ve böylece Bretton Woods sisteminin çöküşü hızlandı. Bunun yerini IMF ve Dünya Bankası almıştır. Yani her ne kadar Bretton Woods Sistemi 1971 yılında bitmiş gibi görünse de aslında bu sistemin devamını IMF ve Dünya Bankası günümüze kadar getirmiştir.

Bretton Woods Sisteminin yaratılması, ülkelerin para birimlerini ABD dolarına sabitlenmesine neden oldu. Öyle ki artık altının değeri bile dolarla ölçülmekteydi. ABD, dünya çapında kabul gören para birimini basabilen tek ülke konumuna gelmiştir. 

Özet:

  1. Bretton Woods Sistemi, ABD dolarına bir altın fiyatına sabitlenmiş bir para birimi gerektirir.
  2. Bretton Woods Sistemi 1970'ların ortasından 1940'lerin başına kadar süren toplu bir uluslararası döviz kuru rejimi oluşturmuştur.
  3. Bretton Woods Sistemi 1971 yılında çökmüş ancak Dünya Bankası ve IMF'nin gelişmesiyle birlikte uluslararası döviz ticareti üzerinde kalıcı etki yaratarak günümüze kadar devam etmiştir.
  4. Bretton Woods Sisteminin bitmesini sağlayan ana sebeplerinden bir tanesi stagflasyon oluşmasıdır.
  5. Bretton Woods Sistemi sayesinde FED günümüzde sınırsız para basmaya devam etmektedir. 
  6. Dünya ekonomisinde sınırsız olarak para basan tek devlet ABD'dir. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder